Diversiteit & Inclusie

Diversiteit gaat over zichtbare en onzichtbare verschillen, tussen mensen qua eigenschappen, die ons kenmerken en uniek maken. Zichtbare verschillen zijn bijvoorbeeld huidskleur, geslacht, leeftijd, fysieke en mentale gesteldheid, seksuele oriëntatie, en identiteit, nationaliteit en etnische achtergrond. Onzichtbare eigenschappen waarop mensen verschillen zijn onder andere religie, cultuur, normen, waarden en karaktereigenschappen. Wanneer medewerkers, klasgenoten, buren, club-, team- en verenigingsleden een mix vormen van al deze verschillen, heb je diverse en veelzijdige groepen mensen.

Inclusie gaat over hoe we onderling met deze mix van verschillen omgaan. Over wie wel en niet ergens aan mee mag doen of over mee mag beslissen. Inclusie zegt dus iets over het gedrag van mensen ten opzichte van elkaar.

Diversiteit gaat over aantallen en percentages. Inclusie gaat over gedrag, waarden en spelregels. Als je alleen aandacht geeft aan het vergroten van diversiteit in een team of organisatie, en niets doet aan het verbeteren van inclusie, dan is de kans groot dat er door de verschillen meer gedoe komt.

Over diversiteit en inclusie is veel te doen. Meer vrouwen in de top? Anonieme sollicitaties om discriminatie te voorkomen? De laatste jaren vinden er allerlei initiatieven plaats om diversiteit en inclusie vooruit te helpen. Denk aan de invoering van een vrouwenquotum en campagnes over gender en leeftijdsdiscriminatie.

Het is een valkuil om het denken over diversiteit te beperken tot thema’s die het maatschappelijk debat domineren, zoals discriminatie, seksisme en racisme. Als gevolg daarvan wordt aandacht besteed aan ‘meer vrouwen in de top’ of ‘de samenstelling van een organisatie moet een afspiegeling van de maatschappij’. Maar het gaat ook om een bredere mindset, die oog heeft voor de kracht van verschillen in plaats van verschillen te zien als lastig en als een zwakte.

Verrijking of lastig en leidend tot spanningen?

Diversiteit kan dus worden gezien als een kracht en een verrijking, maar verschillen kunnen ook als lastig worden ervaren en leiden tot spanningen. Dat kunnen spanningen zijn in de samenleving, in organisaties, en tussen groepen en individuen. Het lijkt er op dat in een tijd waarin er sprake is van verschillende crises, tegelijkertijd en achtereenvolgend, de kans dat diversiteit tot spanningen leidt eerder groter wordt dan verkleint. Daarom is er vooral in deze tijd van crises en spanningen behoefte aan tolerantie, verdraagzaamheid en verbindende krachten. Er is behoefte aan mensen die opnieuw oproepen tot het rekening houden met elkaar, en daarbij ook het goede voorbeeld geven. Er is behoefte aan mensen en krachten, die diversiteit als verrijking beschouwen.

Een samenleving die uitgaat van brede welvaart zet in op het benutten van alle talenten!